เมื่อพูดถึงเครื่องมือในงานซ่อมบำรุงที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก หนึ่งในนั้นคือ ไขควง (screw driver) นั่นเอง เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับขันแน่น หรือคลายสกรูด้วยมือ ส่วนของปลายไขควงมีลักษณะเป็นสกรู ด้ามไขควงเป็นฉนวนมีไว้สำหรับจับ ซึ่งจะมีรูปร่างลักษณะที่แตกต่างกันเพื่อให้ใช้ได้กับสกรูชนิดต่าง ๆ ได้อย่างหลากหลายในงานอุตสาหกรรม แล้วไขควงนั้นมีกี่ประเภทกันนะ? แต่ละประเภทใช้งานอย่างไรบ้าง?
ในบทความนี้ KACHA ขอพาทุกคนไปรู้จักไขควงให้มากขึ้นกัน . . .
ไขควง คืออะไร?
เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งออกแบบมาเพื่อขันสกรูให้แน่นหรือคลายสกรูออก ซึ่งไขควงทั่วไปประกอบด้วยแท่งโลหะ ส่วนปลายใช้สำหรับยึดกับสกรู ซึ่งมีรูปร่างแตกต่างกันเพื่อให้ใช้ได้กับสกรูชนิดต่าง ๆ และมีแท่งสำหรับจับคล้ายทรงกระบอกอยู่อีกด้านหนึ่งสำหรับการไขด้วยมือ หรือไขควงบางชนิดอาจจะหมุนด้วยมอเตอร์ก็ได้ และไขควงทำงานโดยการส่งทอร์ก (Torque) จากการหมุนไปที่ปลาย ทำให้สกรูหมุนตามเกลียวเข้าหรือออกจากวัสดุอื่น
ไขควงเป็นเครื่องมือสำหรับขันและคลาย ขนาดและรูปทรงของไขควงถูกออกแบบให้เป็นไปตามลักษณะการใช้งาน เช่น ไขควงที่ใช้สำหรับงานของช่างอัญมณี (Jeweler’s Screw Driver) จะออกแบบมาให้เป็นไขควงที่ใช้สำหรับงานละเอียดเที่ยงตรง ส่วนไขควงที่ใช้ในงานหนักของช่างเครื่องกลจะออกแบบให้ก้านใบเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสเพื่อให้ใช้ประแจหรือคีมจับขัน เพื่อเพิ่มแรงในการบิดของไขควงให้มากกว่าเดิมได้
นอกจากนี้ไขควงยังมีความจำเป็นกับชีวิตประจำวัน เพราะในชีวิตปัจจุบัน เครื่องใช้ไฟฟ้าหรือเครื่องจักรรอบตัวเราก็มีน้อตเป็นส่วนประกอบ ซึ่งไขควงมีหน้าที่ถอดออก และขันเข้า
ส่วนประกอบของไขควง เป็นอย่างไร?
ด้ามจับไขควง เป็นอย่างไร?
ใช้สำหรับจับเพื่อสร้างแรงบิด วัสดุมีหลากหลายตามการใช้งาน ทำจากไม้ โลหะ หรือพลาสติก นั่นเอง
| ชนิดทั่วไป | ชนิดด้ามทะลุ |
|---|---|
|
เป็นไขควงชนิดที่มีแกนอยู่ตรงกึ่งกลางของด้ามจับ มีทั้งชนิดที่ยึดระหว่างด้ามกับไขควงแบบถาวรและชนิดที่สามารถเปลี่ยนปลายไขควงได้ตามการใช้งาน |
ใช้สำหรับคลายสกรูที่ขันแน่นมากหรือสกรูที่ขึ้นสนิม โดยเพิ่มแรงกระแทกจากการเคาะด้วยค้อนเพื่อให้ง่ายต่อการคลายสกรูดังกล่าว |
ก้านไขควง มีแบบไหนบ้าง?
มีทั้งก้านกลมและก้านเหลี่ยม สำหรับไขควงก้านกลม จะใช้สำหรับงานเบา และไขควงก้านเหลี่ยม จะเหมาะสำหรับงานหนัก เนื่องจากเราสามารถใช้ประแจหรือคีมจับที่ก้านไขควงเพื่อเพิ่มแรงบิดได้
ปลายปากไขควง มีอะไรบ้าง?
สำหรับปลายปากไขควงนั้นใช้สวมเข้าไปยังร่องของหัวสกรูหรือสลักเกลียวที่ต้องทำการถอด นิยมทำจากโลหะ มี 2 แบบ ดังนี้
1. ไขควงปากแบน
เนื่องด้วยความยาวและความกว้างของปากไขควง ถูกกำหนดตามมาตรฐาน JIS ผู้ใช้จึงจำเป็นต้องเลือกใช้ไขควงให้เหมาะสมกับสกรูที่ใช้งาน เพื่อให้ขันได้อย่างแน่นสนิท เช่น ไขควงขนาด 4.5 x 50 mm หรือ 6 x 100 mm
| ความยาวแกน | 50 | 75 | 100 | 125 | 150 | 200 | 250 | 300 |
| ความกว้างปากไขควง | 4.5 | 5.5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 10 |
หน่วย : mm
2. ไขควงปากแฉก
ขนาดของไขควงปากแฉกถูกระบุตามเบอร์ไขควง โดยมีตั้งแต่เบอร์ 1 – 4 เป็นไขควงที่ออกแบบมาสำหรับใช้กับสกรูชนิดร่องหัวผ่าไขว้กัน การเลือกใช้งานเช่นเดียวกับไขควงปากแบน สิ่งสำคัญที่สุดคือต้องเลือกใช้ไขควงที่ปากแนบสนิทกับร่องผ่าบนหัวสกรู เพื่อให้ได้งานเต็มตามประสิทธิภาพของไขควง
| รุ่น | H Type | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| เบอร์ของไขควง | 1 | 2 | 3 | 4 | |
| เส้นผ่าศูนย์กลาง | ขนาดมาตรฐาน | 5 | 6 | 8 | 9 |
| ความยาวแกน | 75 | 100 | 150 | 200 | |
หน่วย : mm
???? วิธีการใช้ไขควงในการไขสกรู
- สังเกตชนิดของสกรูที่ใช้ไขควงในการไขหรือคลายสกรู
- วางสกรูในตำแหน่งที่ถูกต้อง
- ไส่ปลายไขควงในหัวของสกรู
- กดไขควงลงบนหัวสกรูโดยจับด้ามไขควงและใช้แรงกล
- หมุนไขควงไปทางขวาหรือตามเข็มนาฬิกา จนกระทั่งสกรูผ่านวัสดุที่กำลังไขอยู่จนกระทั่งสกูลแน่น
???? วิธีการใช้ไขควงคลายสกรูออก
- ใช้ไขควงให้ถูกต้องกับหัวสกรู โดยดูหัวสกรูที่ต้องการคลายออก
- ใส่ปลายไขควงในหัวของสกรู
- ใช้แรงกดลงบนสกรู โดยจับด้ามไขควงและกดบงอย่างมั้นคงต่อเนื่อง
- หมุนไขควงไปทางซ้ายหรือหมุนทวนเข็มนาฬิกา จนกระทั่งสกรูถูกคลายออกจากชิ้นงาน
วิธีการบำรุงรักษาไขควง
ไขควงก็เหมือนกับเครื่องมือช่างอื่น ๆ หากใช้งานไม่ถูกวิธีอาจเป็นอันตรายได้ ข้อควรระวังในการใช้ไขควง คือ
|
|
|
|
|
|
คำแนะนำในการใช้งานไขควง
- ไม่ควรใช้ด้ามไขควงทุบแทนอุปกรณ์ค้อน
- ไม่ควรใช้ไขควงงัดหรือแงะแทนเหล็กสกัด เพราะอาจจะทำให้ไขควงเกิดความเสียหายได้
- ไขควงชนิดที่ด้ามจับเป็นฉนวนหรือยางหุ้ม สามารถช่วยป้องกันกระแสไฟฟ้าได้
- ควรเลือกใช้ไขควงให้เหมาะสมกับประเภทของงานที่ปฏิบัติ
- เมื่อไขควงชำรุดหรือเสียหาย ไม่ควรนำมาใช้ต่อ
- หลังใช้งาน ควรทำความสะอาดแล้วทาน้ำมันหรือกันสนิม เช็ดให้แห้งแล้วเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
จะเห็นได้ว่าไขควงเป็นไอเทมเครื่องมือช่างที่ควรมีติดบ้าน ไม่ว่าจะอาศัยในห้องเช่า คอนโดมิเนียม หรือบ้านเดี่ยว จึงจำเป็นจะต้องมีเครื่องมือช่าง หรือไขควง เพื่อทำหน้าที่ในการขันสกรูและน็อตของส่วนประกอบต่าง ๆ ของสินค้าสำเร็จรูป ยึดเป็นรูปทรงสวยงามและพร้อมสำหรับการใช้งาน และควรเลือกซื้อไขควงให้เหมาะสมกับงานด้วยเช่นกัน ????
