“ยางมะตอย” คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไรบ้าง?

หลาย ๆ คนต้องรู้จักกับยางมะตอยกันอยู่แล้ว ที่เราเห็นนำมาใช้ทำถนนนั่นแหละ บทความนี้ KACHA จะพาไปทำความรู้จักกับ “ยางมะตอย” ว่าคืออะไร? มีคุณสมบัติ และประโยชน์ในการนำไปใช้งานอะไรบ้าง ตามไปอ่านในบทความพร้อม ๆ กันเลย

ยางมะตอย คือ?

ยางมะตอย (Asphalt) เป็นวัสดุที่สกัดจากน้ำมันดิบ มีสีดำ มีลักษณะเหนียว เป็นของเหลวข้นหนืด มีการเกาะยืดสูง เกิดจากผสมระหว่างสารประกอบไฮโดรคาร์บอน และสารอินทรีย์อื่น ๆ นำมาใช้ในงานก่อสร้างถนน โดยใช้เป็นวัสดุผิวหน้า มีคุณสมบัติที่สำคัญ คือ ทำหน้าที่ประสานระหว่างวัสดุเติม เช่น หินและทรายให้เข้าเป็นเนื้อเดียวกัน โดยนำมาใช้ในการเทผิวหน้าถนน จะเรียกว่า แอสฟัลต์คอนกรีต (Asphalt Concrete) หรือเรียกย่อ ๆ ว่า แอสฟัลต์ นั่นเอง

รู้จักกับ-ยางมะตอย-คือ-02

ยางมะตอยนั้น จะได้มาจากขบวนการกลั่นน้ำมันปิโตรเลียม โดยยางมะตอย จะเป็นส่วนของน้ำมันดิบที่หนักที่สุด และจะถูกนำไปผ่านขบวนการผลิตยางมะตอยต่อไป เพื่อให้ได้ยางมะตอยที่มีคุณสมบัติต่าง ๆ ตามต้องการนั่นเอง

การกลั่นน้ำมันดิบ คือ การย่อยสลายสารประกอบไฮโดรคาร์บอน ที่เป็นส่วนประกอบของปิโตรเลียมออกเป็นกลุ่ม (Groups) หรือออกเป็นส่วน (Fractions) ต่าง ๆ โดยกระบวนการกลั่น (Distillation) ที่ยุ่งยาก และซับซ้อน ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการกลั่นน้ำมันดิบ แบ่งได้ตามนี้

  • น้ำมันส่วนที่เบากว่า (Lighter Fractions) เช่น น้ำมันเบนซีน (Petrol หรือ Gasoline), พาราฟิน (Paraffin หรือ Kerosene) และเบนซีน (Benzene)
  • น้ำมันส่วนที่หนักกว่า (Heavier fractions) เช่น น้ำมันดีเซล (Diesel), น้ำมันหล่อลื่น (Lubricants) และน้ำมันเตา (Fuel Oils)

คุณสมบัติ และส่วนประกอบของยางมะตอย

อย่างที่รู้กันว่ายางมะตอย ได้รับความนิยมในการใช้งานอย่างกว้างขวาง มีคุณสมบัติที่สำคัญ 3 ประการ คือ

รู้จักกับ-ยางมะตอย-คือ-03
  • คุณสมบัติในการยึดและประสาน (Connection) ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมวัสดุต่าง ๆ ให้ติดกัน เช่น การผสมยางมะตอยกับหินย่อย เพื่อใช้ท้าผิวจราจรต่าง ๆ เป็นต้น
  • คุณสมบัติในการป้องกันน้ำซึมผ่าน (Waterproofing) เมื่อวัสดุเคลือบด้วยยางมะตอยแล้ว โอกาสที่น้ำจะซึมผ่าน จะเป็นไปได้ยากมาก ๆ
  • คุณสมบัติที่เป็นของเหลว หรืออ่อนตัวเมื่อถูกความร้อน และจะแข็งตัวเมื่อเย็นลง คุณสมบัตินี้ ทำให้สามารถนำยางมะตอยมาใช้ประโยชน์ได้ง่ายขึ้น เช่น การทำถนน เมื่อทำให้ยางมะตอยเหลว สามารถผสมยางมะตอยกับวัสดุต่าง ๆ ได้ดี และเมื่อลาดยางแล้วจะเย็นลงจนเกิดการแข็งตัว

สำหรับส่วนประกอบของยางมะตอย มีอยู่ 2 ส่วน คือ

  1. ส่วนที่เป็นของแข็ง คือ Asphaltenes มีลักษณะเป็นผงสีดำ
  2. ส่วนที่เป็นของเหลว ได้แก่ เรซิ่น สารอโรเมติก และความชื้น

ประเภทของ ยางมะตอย มีอะไรบ้าง?

ยางมะตอยสามารถแบ่งได้ 4 ประเภท ดังนี้

1) Asphalt Cement ชื่อย่อ AC

ได้มาจากการกลั่นน้ำมันดิบ ในส่วนที่ข้น และหนักที่สุด ซึ่งจะมีหลายเกรดตามความอ่อน แข็ง มีราคาถูก ยางแอสฟัลต์ AC นั้น เป็นยางแข็ง ต้องให้ความร้อนถึงจะละลายเป็นของเหลว จะใช้ทำงานถนนเท่านั้น เช่น AC 60/70

รู้จักกับ-ยางมะตอย-คือ-04

2) Asphalt Emulsion หรือยางมะตอยน้ำ

คือ ยางแอสฟัลต์ ที่ผลิตจากการนำยางแอสฟัลต์ มาตีให้กระจายเป็นอนุภาคเม็ดเล็ก ๆ อยู่ในน้ำให้เป็นเนื้อเดียวกัน โดยใช้สารเคมีประเภท อิมัลซิไฟเออร์ หลังจากใช้งาน น้ำในแอสฟัลต์ อิมัลชั่น จะระเหยไป คงเหลือไว้แต่แอสฟัลต์ ให้เกาะตัวกันเป็นฟิล์มต่อเนื่อง เคลือบหุ้มวัสดุมวลรวม หรือพื้นผิวทาง ใช้ในการซ่อมถนน เช่น CSS-1 (20 – 70°C) 

รู้จักกับ-ยางมะตอย-คือ-05

3) Cutback Asphalt

คือ การผสมแอสฟัลต์ซีเมนต์ กับสารละลาย ให้เป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อแข็งตัว สารละลายจะระเหยไป เหลือแต่แอสฟัลต์ซีเมนต์ เช่น MC-30 (30 – 90oC), MC-70 (50 – 110°C) โดยปกติจะใช้ในงานรองพื้น (Prime Coat) ก่อนที่จะลาดยาง เพื่อป้องกันการไหลซึมของน้ำลงไปในพื้นดินที่อัดไว้ก่อนหน้านี้

การแบ่ง คัตแบกแอสฟัลต์ โดยการเทียบอัตราเร็วของการระเหย สามารถแบ่งได้ 3 ชนิด ดังนี้

  • Rapid curing (ชนิดแข็งตัวเร็ว) ชื่อย่อ RC ประกอบด้วยแอสฟัลต์ซีเมนต์กับตัวทำละลายที่ระเหยเร็ว (จุดเดือดต่้า) ได้แก่ น้ำมันเบนซีน หรือ Naphtha
  • Medium curing (ชนิดแข็งตัวเร็วปานกลาง) ชื่อย่อ MC ประกอบด้วยแอสฟัลต์ซีเมนต์กับตัวทำละลายที่ระเหยเร็วปานกลาง ได้ Kerosene (น้ำมันก๊าซ)
  • Slow curing (ชนิดแข็งตัวช้า) ชื่อย่อ SC ประกอบด้วยแอสฟัลต์ซีเมนต์กับน้ำมันที่ระเหยช้า หรือได้จากการกลั่นโดยตรง คัตแบกแอสฟัลต์ชนิด SC นี้ บางครั้งก็เรียกกันว่า Road Oils
รู้จักกับ-ยางมะตอย-คือ-06

4) Polymer Modified Asphalt โพลิเมอร์โมดิฟายส์แอสฟัลต์

คือ ยางแอสฟัลต์เกรดพิเศษ ที่ได้จากการผสม ระหว่างโพลีเมอร์ กับ แอสฟัลต์ซีเมนต์ ภายใต้กระบวนการผสมที่ดำเนินการในโรงงานผลิต โดยใช้เครื่องผสมที่ออกแบบโดยเฉพาะ สารโพลีเมอร์ที่ใช้ผสม ได้แก่ SBS (Styrene Butadiene Styrene), EVA (Ethylene Vinyl Acetate) หรือสารโพลีเมอร์อื่น ๆ ซึ่งเมื่อนำมาผสมเป็นผิวทาง แอสฟัลต์คอนกรีตชนิดผสมร้อน (Hot Mix Asphalt) จะให้คุณสมบัติที่เหนือกว่าผิวทางแอสฟัลต์คอนกรีตทั่วไป มีคุณสมบัติ คือ

  • มีความต้านทานต่อการล้าที่ดีกว่า
  • มีความต้านทานสูงต่อการเปลี่ยนแปลงรูปร่างอย่างถาวร
  • มีความยืดหยุ่นสูงที่อุณหภูมิต่ำมาก หรือสูงมาก
  • มีความต้านทานต่อการบิดตัว ระหว่างวัสดุมวลรวมกับวัสดุเชื่อมประสาน
  • มีความต้านทานต่อการหลุดลอกที่ดีกว่า
  • ไม่มีการไหลเยิ้มของวัสดุเชื่อมประสาน

ข้อควรระวังในการใช้งานยางมะตอย

  • ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัส โดยตรงกับยางมะตอย
  • ควรหลีกเลี่ยงการสูดดม โดยตรงกับยางมะตอย
  • ควรสวมใส่ชุด และอุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากความร้อนของยางมะตอยระหว่างปฏิบัติงาน รวมทั้งหน้ากาก ปลอกแขน และถุงมือหนัง เพื่อความปลอดภัยในการทำงาน

เรียกได้ว่า ยางมะตอยนั้น จะถูกใช้งานในงานก่อสร้างหรือซ่อมแซมถนน หรือทางเดินเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งจะใช้งานโดยการเทราด หรือผสมกับวัสดุรวมพวกหินต่าง ๆ ในชั้นของผิวทาง เช่น การเตรียมผิวทาง การฉาบผิวทาง การเสริมผิวทาง การก่อสร้างผิวทาง และการซ่อมแซมผิวทาง

สำหรับภาคครัวเรือนมักมีการใช้ยางมะตอยในด้านต่าง ๆ เช่น การซ่อมหลุม การยาแนวคอนกรีต เป็นต้น ซึ่งสามารถหาซื้อยางมะตอยสำเร็จรูปที่มีการผสมวัสดุรวมพร้อมใช้งานได้ อย่างไรก็ตามก่อนนำยางมะตอยมาใช้งาน อย่าลืมศึกษาข้อมูลรายละเอียด ขั้นตอนการใช้งานให้ดีก่อนทุกครั้งด้วย

บทความดี ๆ น่าอ่าน:

KACHA ผู้จัดจำหน่าย รอกโซ่ รอกโซ่มือสาว เครนยกของ และอุปกรณ์เสริมสำหรับงานช่าง ต่าง ๆ ราคาจับต้องได้ สินค้าคุณภาพ บริการหลังการขายที่ประทับใจ นอกจากนี้ บริษัทของเรา ยังมีบริการรับ สร้างโกดัง สร้างโรงงาน สร้างคลังสินค้าต่าง ๆ จากช่างมืออาชีพที่มีประสบการณ์ การันตีผ่านมาตรฐานก่อสร้าง และความปลอดภัยต่าง ๆ เข้าชมเว็บไซต์ www.kacha.co.th