รถกระเช้า มีกี่ประเภท? การเลือกใช้งานเป็นอย่างไร?

❝ รถกระเช้า ก็เป็นรถประเภทหนึ่งที่ถูกคิดค้นขึ้นมา เพื่อการใช้งานเฉพาะด้านเช่นเดียวกับรถโฟล์คลิฟท์ที่ถูกใช้งาน เพื่อการเคลื่อนย้ายสินค้า แต่รถกระเช้านั้น ถูกสร้างมาเพื่อการทำงานในที่สูงนั่นเอง ❞

ตาม KACHA ไปรู้จักกับ รถกระเช้า ให้มากขึ้นกันดีกว่า ว่าจะมีกี่ประเภท และการใช้งานเป็นอย่างไร?

รถกระเช้า รถกระเช้าไฟฟ้า คือ?

รถกระเช้า (Manlift Vehicle) เป็นรถสำหรับการปฏิบัติงานในที่สูง ส่วนใหญ่จะใช้งานในหลายลักษณะ ดังนี้

1. งานก่อสร้าง
2. งานซ่อมบำรุง เช่น ซ่อมสายไฟ สายโทรศัพท์
3. งานภายนอกอาคาร
4. งานสาธารณะ เช่น ซ่อมสัญญาณไฟจราจรติดตั้งเครื่องหมายจราจร ตัดต้นไม้ที่ขวางทาง เป็นต้น

รถกระเช้า มีกี่แบบ?

รถกระเช้าที่ใช้งานทั่ว ๆ ไปนั้น มีอยู่ด้วยกันหลายประเภท แล้วแต่จะแบ่งประเภทด้วยอะไร เช่น แบ่งตามประเภทโครงสร้างการใช้งาน จะแบ่งได้ 2 แบบ คือ

• แบบบูม ซึ่งเป็นแบบที่มีการติดตั้งตะกร้า สำหรับวางรถกระเช้าบนปลายบูม
• แบบเลื่อนขึ้นแนวตั้ง ลักษณะเป็นโครงสร้างเลื่อนขึ้นในแนวตั้ง

นอกจากนี้ ยังสามารถแบ่งได้ตามลักษณะประเภทของรถที่นำกระเช้ามาติดตั้งเพื่อใช้งาน เช่น รถเครนติดกระเช้า รถดัมพ์ติดกระเช้า เป็นต้น

รถกระเช้ามีทั้งแบบที่เคลื่อนที่ได้เอง และเคลื่อนที่เองไม่ได้ แบบที่เคลื่อนที่ได้เอง คือ รถกระเช้าทั่วไป ที่มีเครื่องยนต์สามารถขับเคลื่อนได้ หรือมีระบบไฟฟ้า ที่สามารถบังคับเคลื่อนย้ายได้ ส่วนแบบที่เคลื่อนที่เองไม่ได้ ก็ต้องอาศัยคนเลื่อน ซึ่งมักจะเป็นรถกระเช้าที่มีขนาดเล็ก สามารถเคลื่อนย้ายได้สะดวก และนำไปในจุดต่าง ๆ ภายในอาคารได้ด้วย เป็นต้น

ส่วนการใช้งานของรถกระเช้า เพื่อให้การทำงานในที่สูงเป็นไปได้อย่างสะดวก ราบรื่น และปลอดภัย นอกจากรถกระเช้าจะถูกออกแบบมา เพื่อการปฏิบัติงานในที่สูงแล้ว จึงมีความคำนึงถึงเรื่องของความปลอดภัยอย่างมากอีกด้วย และในอนาคต เราอาจได้เห็นรถกระเช้าแบบใหม่ ๆ ที่สามารถปฏิบัติงานได้อย่างดีที่สุด และปลอดภัยที่สุดออกมาก็เป็นได้

แม้ว่ารถกระเช้าจะถูกคิดค้นมาเพื่อการใช้งานที่ดี และมีความปลอดภัย แต่ผู้ทำงานร่วมกับรถกระเช้า ก็ต้องปฏิบัติตามกฎในการทำงานร่วมกับรถกระเช้าอย่างเคร่งครัด เพื่อให้เกิดความปลอดภัยมากที่สุด

ประเภทรถกระเช้า มีอะไรบ้าง?

รถกระเช้าที่มีใช้งาน ย่อมมีหลายประเภทแตกต่างกันออกไป เพื่อรองรับการทำงานในรูปแบบต่าง ๆ ได้อย่างดี และเหมาะสมที่สุด รถกระเช้าที่มีใช้กันอยู่ในปัจจุบัน สามารถแบ่งประเภทได้ตามจำนวนล้อ และสามารถแยกประเภทย่อยออกไปได้ตามประเภทของรถที่นำมาติดกระเช้านั้น ๆ ดังนี้

• รถกระเช้าชนิด 4 ล้อ

รถกระเช้า ชนิด 4 ล้อ มีทั้ง 4 ล้อติดชุดเครน และ 4 ล้อดัมพ์ ติดชุดเครน การใช้งาน สามารถใช้งานได้หลายอย่าง ทั้งทำงานสวน ใช้เก็บผลไม้ และบรรทุกผลไม้ในรถคันเดียวกัน ใช้เป็นรถตัดแต่งกิ่งไม้ริมทาง รวมถึงใช้ซ่อมไฟแสงสว่างตามถนนตรอก ซอย สวนสาธารณะต่าง ๆ โดยส่วนมากแล้ว ชุดควบคุมการทำงานจะอยู่บนตัวกระเช้าทั้งหมด มีเกียร์เดินหน้า ถอยหลัง ยกน้ำหนักได้ประมาณ 150 กิโลกรัม บูมรับน้ำหนักแบบ 2 พับ อาจมีขาหยั่งกันล้มทั้ง 4 ด้าน

• รถกระเช้าประเภท 6 ล้อ

รถกระเช้าประเภท 6 ล้อ สามารถใช้งานได้หลากหลาย และพบได้มากในการใช้งานด้านการเกษตร ตัวรถติดชุดไฮดรอลิคเครนมีรอก และสลิงที่ปลายเครน ใช้สำหรับหิ้วยกเคลื่อนย้ายของที่มีน้ำหนักมาก เหมาะสำหรับขนย้ายสิ่งของด้วยคนเพียงคนเดียว มีขาหยั่งกันล้ม 2 ข้าง น้ำหนักรถรวมน้ำหนักบรรทุกประมาณ 5,500 กิโลกรัม  กระเช้ายกได้สูงจากพื้นดินประมาณ 8-10 เมตร ยกน้ำหนักได้ประมาณ 2,000 กิโลกรัม หรือ 2 ตันที่แขนหดสุด การใช้งานรถกระเช้าประเภท 6 ล้อแบบเครน หรือดัมพ์เครน ก็ควรคำนึงถึงการใช้งานว่ามีความสูงเพียงใด พื้นที่ของการทำงานที่จะใช้รถวิ่งผ่าน หรือจุดที่จะใช้รถกระเช้าปฏิบัติงาน รวมไปถึงความจำเป็นในการขนย้าย และน้ำหนักที่ใช้บรรทุกด้วย

• รถกระเช้า 1 สูบ

รถกระเช้า 1 สูบ มีทั้งแบบ 3 ล้อ 4 ล้อ และ 6 ล้อ โดยแบบ 4 ล้อมีทั้ง 4 ล้อทั่วไป แบบ 4 ล้อติดชุดเครน และแบบ 4 ล้อดัมพ์ติดชุดเครน แบบ 4 ล้อทั่วไปจะยกน้ำหนักได้ประมาณ 120 กิโลกรัม แต่หากเป็นแบบ 4 ล้อติดชุดเครน หรือแบบ 4 ล้อดัมพ์ติดชุดเครน จะยกน้ำหนักได้ 2-3 ตัน เหมาะสำหรับขนย้ายสิ่งของด้วยคนเพียงคนเดียว ส่วนแบบ 6 ล้อ จะมีทั้งแบบรถกระเช้าเครน 6 ล้อ ติดชุดขุดดิน รถกระเช้า 6 ล้อ ติดชุดเครน และรถกระเช้า 6 ล้อดัมพ์ ติดชุดเครน เหมาะสำหรับยกหรือเคลื่อนย้ายของที่มีน้ำหนักมาก สามารถรับน้ำหนักได้ 2 ตัน กระเช้ายกได้สูงจากพื้นดิน 8 เมตร

• รถกระเช้า 4 สูบ

รถกระเช้าแบบ 4 สูบ มีหลายแบบ เช่น รถกระเช้าเครน รถกระเช้าไฟฟ้าเครน รถกระเช้าเครนดัมพ์ รถกระเช้าไฟฟ้าเครนดัมพ์ รถบรรทุกติดตั้งกระเช้า เป็นต้น ส่วนใหญ่แล้ว จะมีความสูงไม่น้อยกว่า 10 เมตรขึ้นไป

การจะเลือกใช้รถกระเช้าประเภทใด ก็ต้องดูว่าลักษณะงานที่ทำนั้น มีความเหมาะสมที่จะใช้รถกระเช้าแบบใดเป็นหลัก และก็อย่าลืมที่จะสวมใส่ชุดอุปกรณ์เพิ่มความปลอดภัย และใช้อุปกรณ์เสริมต่าง ๆ ตามความเหมาะสมด้วย