ข้อต่อทองเหลือง คืออะไร ใช้งานแบบไหนบ้าง?
อัพเดตเมื่อ 21 มีนาคม 2025

ข้อต่อทองเหลือง คืออะไร ใช้งานแบบไหนบ้าง?
“ข้อต่อทองเหลือง (Brass Fitting)” อุปกรณ์ที่ขาดไม่ได้ในงานระบบท่อ และการต่อเชื่อมต่าง ๆ ช่วยเพิ่มความสะดวกสบายต่อการใช้ในงานอุตสาหกรรม แถมยังมีความแข็งแรงมาก ๆ อีกด้วย ไปทำความรู้จักกับ ข้อต่อทองเหลือง คืออะไร? มีกี่แบบ? และการใช้งานเป็นแบบไหนกันดีกว่า
ข้อต่อทองเหลือง คืออะไร?
ข้อต่อทองเหลือง (Brass Fitting) คือ อุปกรณ์ที่มีส่วนประกอบระหว่างทองแดง และสังกะสี มีสีเหลืองคล้ายทองคำ มีความแข็งแรง ทนต่อทุกสภาพอากาศ ใช้สำหรับงานเชื่อมต่อในระบบท่ออุตสาหกรรม ให้สามารถถ่ายโอนของเหลว เช่น น้ำ น้ำมัน ก๊าซ และสารเคมีได้อย่างราบรื่น

โดยข้อต่อทองเหลือง มีคุณสมบัติการนำความร้อนที่ดีมาก ๆ เหมาะสำหรับการใช้งานในระบบที่มีอุณหภูมิสูงได้ดี เช่น ระบบทำความร้อนแบบไฮดรอลิค ระบบท่อน้ำร้อน หรือใช้ในงานอุตสาหกรรมยานยนต์ งานข้อต่อลม งานแก๊ส ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิค อุปกรณ์ไฟฟ้า กุญแจบ้าน กุญแจรถ เป็นต้น
ชนิดของทองเหลือง
ทองเหลือง แบ่งได้ 2 ประเภท คือ
- แอลฟา คือ ทองเหลืองที่มีส่วนผสมของทองแดงมากกว่า 60% มีความอ่อน สามารถตีแผ่ หรือทำให้เป็นรูปร่างต่าง ๆ ได้ง่าย เหมาะสำหรับทำภาชนะ เครื่องใช้ต่าง ๆ
- แอลฟา-บีตา คือ ทองเหลืองที่ประกอบด้วยทองแดงระหว่าง 54%-61% มีความแข็ง แต่เปราะกว่าชนิดแอลฟา นิยมนำไปใช้ทำชิ้นส่วนอุปกรณ์ หรือส่วนประกอบของเครื่องจักรในงานอุตสาหกรรม
ประเภทข้อต่อทองเหลือง ที่นิยมใช้
อย่างที่รู้กันว่า ข้อต่อทองเหลืองนั้น สามารถใช้งานได้หลากหลายแบบ หลายประเภทตามงานที่นำไปใช้ ประเภทข้อต่อทองเหลือง แบ่งได้ดังนี้
ข้อต่อตรง คือ ข้อต่อทองเหลืองที่มีเกลียวทั้ง 2 ด้าน โดยจะเป็นเกลียวใน-เกลียวใน หรือ เกลียวใน-เกลียวนอก ก็ได้ ใช้สำหรับต่อท่อ 2 ท่อ เข้าด้วยกันแบบตรง
มีทั้งเกลียวใน-เกลียวใน และ เกลียวใน-เกลียวนอก มีมุม 90 องศา หรือ 45 องศา ใช้สำหรับเปลี่ยนทิศทางการไหลของของเหลว หรือก๊าซในระบบท่อ
เป็นข้อต่อทองเหลืองแบบ 3 ทาง เช่น ข้อต่อทองเหลือง 3 ทางรูปตัว T และ ตัว Y มีทั้งแบบเกลียวในล้วน และ เกลียวใน-เกลียวนอก และแบบผสม ใช้สำหรับแยก หรือรวมท่อ 3 ทิศทาง
ข้อต่อ 4 ทาง (Brass Cross)

ข้อต่อ 4 ทาง (Brass Cross)
ลักษณะคล้ายรูปกากบาท มี 4 ทาง จะเป็นแบบเกลียวใน-เกลียวใน เกลียวใน-เกลียวนอก หรือแบบผสม ใช้แยกท่อ เชื่อมต่อท่อ หรือท่ออ่อนในระบบต่าง ๆ เหมาะกับงานระบบประปา แก๊ส และอุตสาหกรรมที่ต้องการเชื่อมต่อท่อหลายเส้นเข้าด้วยกัน
ลักษณะปลายทั้ง 2 ข้างมีขนาดไม่เท่ากัน มีทั้งแบบเกลียวใน-เกลียวใน, เกลียวใน-เกลียวนอก, เกลียวนอก-เกลียวใน และแบบเชื่อม ใช้สำหรับต่อท่อขนาดต่างกัน เช่น ระบบประปา ใช้ปรับขนาดท่อเพื่อลดแรงดัน-เพิ่มอัตราการไหล, ระบบแก๊ส, ระบบไอน้ำและของเหลวแรงดันสูงในโรงงานอุตสาหกรรม และงานช่างทั่ว ๆ ไป
ข้อต่อยูเนี่ยน (Brass Union)

ข้อต่อยูเนี่ยน (Brass Union)
เป็นข้อต่อทองเหลือง ที่มีข้อต่อด้านหนึ่ง (มีเกลียวใน หรือเกลียวนอก) อีกด้านหนึ่ง มีเกลียวตรงข้ามกับอีกด้าน และมีแหวนล็อกกลาง ใช้ขันเชื่อมต่อ 2 ฝั่งเข้าด้วยกัน ออกแบบมาให้สามารถถอดประกอบท่อได้ง่าย โดยไม่ต้องหมุนท่อทั้งเส้น
ข้อต่อสายยาง (Brass Hose Barb)

ข้อต่อสายยาง (Brass Hose Barb)
มีทั้งแบบตรง และงอ ใช้สำหรับต่อกับสายยาง หรือท่ออ่อนในระบบต่าง ๆ ช่วยให้ใช้งานง่าย สะดวกขึ้น และมีความแข็งแรง ทนทานต่อการกัดกร่อน ไม่เป็นสนิม
ข้อต่อบอลวาล์ว (Brass Ball Valve)

ข้อต่อบอลวาล์ว (Brass Ball Valve)
เป็นข้อต่อทองเหลือง ที่มีวาล์วเปิด-ปิดในตัว ด้านบนมีด้ามจับ หรือก้านโยก ใช้สำหรับควบคุมการไหลของของเหลว ใช้ต่อกับปั๊มน้ำ ท่อลำเลียงสารเคมี ท่อลำเลียงก๊าซ ในโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น
คำแนะนำเลือกซื้อข้อต่อทองเหลือง
การเลือกซื้อข้อต่อทองเหลือง เพื่อนำไปใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ ควรพิจารณาดังนี้
- เลือกข้อต่อทองเหลืองให้เหมาะสมกับงาน ตรวจสอบขนาดเกลียวที่ตรงกับท่อที่ใช้ เพื่อให้ต่อเข้ากันได้พอดีด้วย
- ตรวจสอบแรงดันที่รองรับก่อนนำไปใช้งาน เช่น งานประปาทั่วไป แรงดัน ต่ำ-ปานกลาง (150-300 PSI) และงานอุตสาหกรรม แรงดัน สูง (500 PSI ขึ้นไป)
- ควรเปลี่ยนเมื่อข้อต่อเกิดการรั่วซึม มีรอยแตก เพื่อความปลอดภัย และรักษาประสิทธิภาพการทำงานของระบบโดยรวม
เพื่อให้การเลือกใช้งานข้อต่อลม ฟิตติ้งลมอย่างมีประสิทธิภาพ KACHA มีข้อต่อทองเหลืองหลายขนาดหลากหลายรูปแบบ จัดจำหน่าย เพื่อเลือกใช้ได้ตามความเหมาะสมของงาน สามารถติดต่อสอบถามได้ทันที มีบริการจัดส่งรวดเร็ว และมีผู้เชี่ยวชาญยินดีให้คำปรึกษาแนะนำในการเลือกข้อต่อลมให้ตอบโจทย์ความต้องการ
เรียกได้ว่า ข้อต่อทองเหลือง ถือเป็นอุปกรณ์ที่ใช้งานได้หลากหลาย มีคุณสมบัติทนทานต่อการกัดกร่อน ตอบโจทย์ในงานระบบท่อ ระบบแก๊ส ในโรงงานอุตสาหกรรม และงานต่าง ๆ ได้ดี อย่าลืมเลือกให้เหมาะสมด้วย เพื่อประสิทธิภาพที่ดีที่สุดก่อนนำไปใช้งาน