FIFO คืออะไร? เหมาะกับคลังสินค้าแบบไหน? สำคัญอย่างไรในอุตสาหกรรม?

จัดการคลังสินค้าให้มีประสิทธิภาพด้วย FIFO อีกหนึ่งหลักการที่ช่วยรักษาความสมดุลให้กับธุรกิจ

ระบบ First In-First Out คืออะไร? เหมาะกับการจัดเก็บสินค้าแบบไหน มีความสำคัญอย่างไร ตาม KACHA ไปดูกัน!

ระบบ FIFO หมายถึงอะไร?

FIFO (First In-First Out) คือ การหยิบสินค้าแบบ “เข้าก่อน-ออกก่อน” หรือ “การหยิบสินค้าตามลำดับการเข้าคลัง” อธิบายให้เห็นภาพชัดเจน คือ สินค้าที่ถูกเก็บในคลังก่อน เมื่อมีคำสั่งซื้อต้องนำสินค้านั้นออกไปขายก่อน เพื่อป้องกันสินค้าล็อตเก่าเสื่อมสภาพหรือหมดอายุ ถือเป็นระบบการจัดการคลังสินค้าอีกแบบหนึ่งที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล เป็นประโยชน์ทั้งด้านบัญชี ภาษี การบริหารการปฏิบัติการ และธุรกิจต่าง ๆ ที่มีการหมุนเวียนของวัตถุดิบหรือสินค้าอย่างต่อเนื่อง

FIFO เหมาะกับคลังสินค้าแบบไหน?

ระบบ First In-First Out เหมาะกับร้านค้าหรือคลังสินค้าที่จัดเก็บ สินค้าที่มีอายุการเก็บรักษา, สินค้าที่มีจำนวนและราคาเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว รวมไปถึงสินค้าที่มีระยะการขายสั้น เช่น อาหาร เครื่องดื่ม ยา เภสัชภัณฑ์ อุปกรณ์ไอทีต่าง ๆ เช่น โทรศัพท์มือถือที่มีอายุการขายไม่ถึงครึ่งปี หรือ วัตถุดิบในร้านอาหารที่เน่าเสียอย่างรวดเร็ว ซึ่งตามหลักการบริหารการปฏิบัติการแล้ว ในกรณีนี้ธุรกิจควรขายหรือใช้งานสต็อกที่เข้ามาก่อน เพื่อลดโอกาสที่สินค้าล็อตเก่าจะเสื่อมคุณภาพ เน่าเสีย หรือตกเทรนด์ ซึ่งสินค้าที่ถูกนำเข้ามาจะต้องมีสัญลักษณ์ บาร์โค้ด หรือแปะป้ายเพื่อบอกว่าเป็นสินค้าที่เข้ามาวันไหน พนักงานจะได้จัดการ จัดเรียง หรือบริหารคลังสินค้าได้ง่ายขึ้น

ความสำคัญของ First in First out

ระบบ First In-First Out (FIFO) เป็นอีกแนวคิดหนึ่งที่ช่วยจัดการสินค้าคงคลังในโกดัง ทั้งการดูแล วางแผน และจัดการสินค้าที่มีในสต็อกให้มีความเหมาะสม ไม่เยอะ ไม่น้อยเกินไป เพื่อสร้างความสมดุลให้กับ Supply Chain เพราะสินค้าคงคลังเป็นองค์ประกอบที่ใหญ่ที่สุดของต้นทุนการผลิตที่ส่งผลกระทบอย่างมากในธุรกิจ

ข้อดี

ตรวจสอบคุณภาพและวันหมดอายุสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มความมั่นใจให้ผู้ประกอบการ ลูกค้าได้รับสินค้าใหม่ล่าสุด
จัดเก็บสินค้าได้อย่างเป็นระบบ เพิ่มความสะดวกในการหยิบสินค้า และเช็กสต็อกสินค้า
วัดมูลค่าของสินค้าคงคลังได้ง่ายขึ้น โดยสังเกตจากจำนวนเงินที่ถูกหักออกไปจากคลังสินค้า เทียบกับจำนวนที่ได้รับเข้ามา ซึ่งทั้งสองจะแปรผันตรงกัน ง่ายต่อการนำข้อมูลมาทำบัญชี

First in First out นอกจากจะมีประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมแล้ว ยังมีประโยชน์ในการ จัดการข้อมูลคอมพิวเตอร์ การจัดการกับงานคงค้าง และวิทยาการคอมพิวเตอร์อีกด้วย

ข้อจำกัด

หากสินค้าเก่าขายไม่ออก อาจทำให้ต้นทุนในการขนย้ายและจัดเก็บสูงขึ้น
หากมีการขายสินค้าที่รวดเร็วเกินไป อาจทำให้เกิดปัญหาสินค้าขาดสต็อก
ไม่เหมาะกับสินค้าคงคลังบางประเภท เช่น สินค้าเน่าเสียที่มีอายุเก็บรักษาน้อย หรือสินค้าที่มีอายุการเก็บรักษาที่ต่างกันมาก

การคำนวณ First in First out

ตัวอย่างการคำนวณ

1 ม.ค. มี สินค้าคงเหลือยกมาจากปีก่อน จำนวน 50 ชิ้น ราคาซื้อชิ้นละ 2 บาท
5 ม.ค. ซื้อสินค้าเพิ่มอีกจำนวน 10 ชิ้น ราคาซื้อชิ้นละ 3 บาท
20 ม.ค. กิจการได้ขายสินค้าของวันที่ 1 ม.ค. จำนวน 45 ชิ้น ราคาขายชิ้นละ 10 บาท
31 ม.ค. กิจการได้ขายสินค้าของวันที่ 8 ม.ค. จำนวน 3 ชิ้น ราคาขายชิ้นละ 10 บาท

มูลค่าสินค้าปลายงวด: มูลค่าของช่องยอดคงเหลือสุดท้าย : 4 + 30 = 34 บาท

ต้นทุนขาย : ผลรวมของมูลค่าของแถว “ขาย” : 90+6 = 96 บาท

กำไรขั้นต้น : ราคาขายรวม – ต้นทุนขาย : (48 ชิ้น x 10 บาท) – 96 = 384 บาท

FIFO ต่างจาก LIFO อย่างไร?

FIFO (First In-First Out) คือ รูปแบบการหยิบสินค้าแบบ “เข้าก่อน-ออกก่อน” เหมาะกับธุรกิจอาหาร ยา เครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์ไอที หรือสินค้าที่มีอายุการจัดเก็บ ช่วยลดปัญหาสินค้าเสื่อมสภาพจากการเก็บเป็นเวลานาน ลูกค้าได้สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ที่สดใหม่ ไม่หมดอายุ การจัดเก็บแบบนี้สามารถวัดมูลค่าของสินค้าคงคลังได้

LIFO (Last In-First Out) คือ รูปแบบการหยิบสินค้าแบบ “เข้าหลัง-ออกก่อน” เหมาะกับสินค้าที่เป็นเทคโนโลยี สินค้าแฟชั่น หรือสินค้าที่ได้รับความนิยมในขณะนั้น การขายในรูปแบบนี้ เมื่อเรานำสินค้าที่อยู่ในกระแสมาขายมากเท่าไหร่ ความต้องการซื้อก็มีมากเท่านั้น เช่น ร้านขายเสื้อผ้าที่มักจะอัปเดตเสื้อผ้ารุ่นใหม่แล้วนำแขวนโชว์ไว้หน้าร้านอยู่เสมอ ในขณะเดียวกันเสื้อผ้ารุ่นเก่าก็ยังสามารถขายได้อยู่ ระบบนี้ช่วยอำนวยความสะดวกในเรื่องของต้นทุนในการผลิตให้มีความใกล้เคียงกับปัจจุบันมากที่สุด

จะเห็นว่า First in First out เป็นระบบการจัดการคลังสินค้าอีกรูปแบบหนึ่งที่มีประโยชน์มาก หากนำมาประยุกต์ใช้กับสินค้าคงคลังที่มีอายุการเก็บรักษาสั้น จะช่วยลดโอกาสการเสื่อมสภาพของสินค้า ลูกค้าได้รับสินค้าสดใหม่ สามารถวัดมูลค่าโดยรวมได้ง่ายขึ้น อย่างไรก็ตาม ระบบการจัดการคลังสินค้าแต่ละแบบ มีความเหมาะสมกับสินค้าที่แตกต่างกัน เราจึงควรเลือกระบบที่เข้ากับประเภทสินค้าในโกดังของเรามากที่สุด เพื่อการจัดเก็บที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น

ขอบคุณข้อมูลจาก : Logistics Cafe, PackHai

บทความที่น่าสนใจ

KACHA ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายเครื่องมือช่าง อุปกรณ์ก่อสร้าง รับสร้างโกดังสำเร็จรูป ออกแบบโดยวิศวกร ช่างผู้เชี่ยวชาญ ดูแลให้คำปรึกษา พร้อมบริการที่ประทับใจ