“ถุงมือ” มีกี่ประเภท? ทำความรู้จักให้ดี ก่อนเลือกใช้งาน

ถ้าจะพูดถึงเรื่อง ถุงมือ ที่เราคุ้นเคยกันดีนั้น ก็คงจะเป็นถุงมือที่ใช้ในทางการแพทย์ และถุงมือที่ใช้สำหรับทำความสะอาดใช่ไหม แต่รู้ไหมคะว่าเรายังมีถุงมืออีกหลายชนิด ซึ่งถุงมือแต่ละชนิดนั้นก็ใช้กับงานที่แตกต่างกันออกไป

บทความนี้ KACHA จะพาไปทำความรู้จัก “ถุงมือ” แต่ละแบบ แต่ละชนิด พร้อมกับคุณสมบัติในการป้องกัน จะมีอะไรบ้าง ไปดูเลย

ถุงมือ คือ?

อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลชนิดหนึ่ง นิยมใช้อย่างแพร่หลาย เพื่อป้องกันมือจากการสัมผัสสิ่งต่าง ๆ หรือใช้เพื่อป้องกันการติดเชื้อในทางการแพทย์ สำหรับงานอุตสาหกรรม และงานครัวเรือน จะมีการใช้ในหลากหลายวัตถุประสงค์ เช่น ใช้ป้องกันสารเคมี ใช้ในการสัมผัสอาหาร หรือใช้ในการปกป้องชิ้นงานจากการปนเปื้อน เป็นต้น

โดยถุงมือที่ได้รับความนิยม และผลิตขายกันอยู่ในตลาดปัจจุบัน คือ ถุงมือยาง นั่นเอง สามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ

ถุงมือที่ผลิตจากน้ำยางธรรมชาติ (Natural Rubber Gloves) ผลิตจากน้ำยางจากต้นยางพารา มีความยืดหยุ่นสูง มีการระบายอากาศที่ดี และสวมใส่ได้เป็นเวลานาน สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ แต่มีข้อเสีย คือ อาจเกิดอาการแพ้ได้ สำหรับผู้ที่แพ้ยางธรรมชาติ และอายุการเก็บรักษาสั้น
ถุงมือที่ผลิตจากน้ำยางสังเคราะห์ (Synthetic Rubber Gloves) ผลิตจากการสังเคราะห์ทางเคมี ได้มาจากอุตสาหกรรมปิโตรเคมี จัดเป็นโคโพลีเมอร์ชนิดหนึ่ง มีความทนทานต่อสารเคมีได้ดีมาก มีความยืดหยุ่นพอสมควร แต่จะน้อยกว่ายางธรรมชาติ อายุการเก็บรักษาที่ยาวนานกว่า ทนทานต่อตัวทำละลาย และน้ำมันได้ดีกว่า แต่ไม่สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ

ถุงมือที่เรารู้จัก มีอะไรบ้าง?

ถุงมือนั้น ถือเป็นอุปกรณ์ที่จะช่วยป้องกันอันตรายต่าง ๆ ที่เกิดจากการทำงานได้ เช่น อันตรายจากการสัมผัสสารเคมี อันตรายจากการถูกของมีคม บาด ตัด หรือขูดขีดผิวหนัง อันตรายจากการจับของร้อน เป็นต้น ดังนั้น ต้องมั่นใจก่อนว่าถุงมือที่เราเลือกใช้นั้นเหมาะสมกับงานจริง ๆ เพราะหากเกิดอันตรายจากการเลือกใช้ถุงมือที่ไม่เหมาะสม อาจจะทำให้ต้องสูญเสียมือจนกลายเป็นคนพิการได้

ถุงมือใช้แล้วทิ้ง

ถุงมือใช้แล้วทิ้ง หรือ ถุงมือยาง นิยมใช้ในห้องแล็บทางการแพทย์ ออกแบบเพื่อป้องกันผู้สวมใส่ และวัตถุที่ถูกจับ จะต้องใช้ประสาทสัมผัสรับรู้ทางนิ้ว และต้องการความคล่องตัวในเวลาเดียวกัน มีลักษณะบาง ประมาณ 4-8 มิลลิเมตรเท่านั้น มีความยืดหยุ่นค่อนข้างสูง ช่วยลดแรงตึง และความเมื่อยล้าของผู้สวมใส่ แต่ข้อเสีย คือ ความทนทานน้อย ส่วนใหญ่ผลิตจากยางธรรมชาติ หรือยางสังเคราะห์ เช่น Vinyl, Polyethylene เป็นต้น

** สำหรับการนำถุงมือใช้ครั้งเดียวทิ้ง ไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร จะต้องผ่านมาตรฐานความปลอดภัยขององค์การอาหารและยาก่อนเท่านั้น

การใช้งานที่เหมาะสม: นิยมนำไปใช้ในการทำงานและกิจกรรมได้อย่างหลากหลาย ทั้งทางด้านครัวเรือน ทางเชิงพาณิชย์ ทางการแพทย์ และโรงงานอุตสาหกรรมประเภทต่าง ๆ

ข้อควรระวัง: หลีกเลี่ยงการทำงานกับวัตถุที่มีความแหลมคม ไม่แนะนำให้ใช้ในงานทั่วไป

ถุงมือป้องกันสารเคมี

ถุงมือป้องกันสารเคมี ผลิตจากยางธรรมชาติ หรือยางสังเคราะห์ต่าง ๆ จะมีความสามารถในการป้องกันสารเคมีได้ในระดับ 1 แต่ส่วนใหญ่ที่นิยม ผลิตจากยางไนไตรมากกว่า เพราะจะมีความเหนียว ทนทาน และที่สำคัญ ป้องกันการแพ้ได้ เพราะว่าไม่มีส่วนประกอบที่เป็นโปรตีนจากยางธรรมชาติ นอกจากนี้ ถุงมือไนไตร ยังทนทานต่อ สารเคมี กรด ด่าง หรือน้ำมันต่าง ๆ ได้ดี ไม่แพ้ยางธรรมชาติ อย่างไรก็ตามถุงมือที่สามารถป้องกันสารเคมีได้ ก็จะมีระดับการกันของสารเคมีแต่ละชนิดไม่เท่ากัน โดยอาจจะทนทานต่อสารเคมีได้ดีมาก หรือทนทานได้พอสมควร หรือแม้ทนทานได้น้อย ผู้ใช้งานควรเลือกให้เหมาะและถูกต้องกับหน้างานที่ต้องใช้

การใช้งานที่เหมาะสม: เหมาะกับงานอุตสาหกรรมหลากหลายประเภท และเป็นที่นิยมนำไปใช้งานกันอย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็น งานการแพทย์ โรงงานผลิตอาหาร อุตสาหกรรมยานยนต์ งานพ่นสี งานซ่อมบำรุง งานอิเล็กทรอนิกส์ งานระบบไฟฟ้า ฯลฯ

ข้อควรระวัง: ไม่ควรนำไปใช้กับงานที่ต้องสัมผัสกับสารละลาย ที่มีคลอรีนผสมอยู่ และไม่ควรวางในที่ที่มีแสงแดด หรือโอโซน ส่องถึงตลอดเวลา จะทำให้ถุงมือชนิดนี้เสื่อมสภาพได้ และหลีกเลี่ยงการทำงานกับวัตถุที่มีความแหลมคม

ถุงมือหนัง

เป็นถุงมือที่ผลิตจากหนังสัตว์ หรือหนังฟอก ใช้ป้องกันอันตรายจากประกายไฟ หรือสะเก็ดไฟที่เกิดจากงานเชื่อม ใช้ป้องกันความร้อนได้ ในระดับปานกลาง และใช้สวมทับถุงมือกันไฟฟ้า เพื่อป้องกันการฉีกขาด และยืดการใช้งานของถุงมือด้านใน

การใช้งานที่เหมาะสม: ใช้ในงานเชื่อมต่าง ๆ งานก่อสร้าง งานที่ก่อให้เกิดประกายไฟ งานสัมผัสความร้อน และงานอุตสาหกรรมทั่วไป

ข้อควรระวัง: ไม่ควรนำถุงมือหนังไปซักโดยเด็ดขาด เพราะจะทำให้หนังเสื่อมคุณภาพเร็วยิ่งขึ้น ความสามารถในการป้องกันการกระแทก หรือการหนีบ ค่อนข้างต่ำ และเสื่อมสภาพอย่างรวดเร็วเมื่อตากแดด

ถุงมือกันบาด เส้นใยสแตนเลส

เป็นถุงมือที่ผลิตจากลวด หรือเหล็กไร้สนิม มีลักษณะเป็นลวดเส้นเล็ก ๆ นำมาถักเป็นรูปถุงมือ นิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร โดยเฉพาะงานที่ต้องมีของมีคมเข้ามาเกี่ยวข้อง เพราะถุงมือชนิดนี้ มีความสามารถในการป้องกันการตัด และเฉือนได้ ช่วยป้องกันอันตรายที่เกิดจากการโดนของมีคมบาด

การใช้งานที่เหมาะสม: งานที่เกี่ยวข้องกับของมีคม เช่น งานตัดที่ใช้มีดคัตเตอร์ กรรไกร หรืองานเคลื่อนย้ายกระจก แผ่นเหล็ก และแผ่นกระเบื้อง เป็นต้น

ข้อควรระวัง: ไม่ควรใช้ในงานที่มีโอกาสปนเปื้อนกับน้ำมัน

ถุงมือผ้า และถุงมือเคลือบชนิดต่าง ๆ

เป็นถุงมือที่ทอด้วยผ้าฝ้าย หรือใยผ้าอื่น ๆ ระดับการป้องกันขึ้นอยู่กับความหนาของชั้นผ้า มีคุณสมบัติช่วยป้องกันฝุ่น สะเก็ด การขัด การครูด หรือช่วยป้องกันการลื่นในขณะจับวัตถุ เช่น ก้อนอิฐ ลวดต่าง ๆ แต่ไม่สามารถป้องกันอันตรายจากการสัมผัสสารเคมีได้

การใช้งานที่เหมาะสม: งานซ่อมบำรุงทั่วไป ที่มีความเสี่ยงต่ำ เช่น การยก เคลื่อนย้ายสิ่งของที่มีน้ำหนักเบา งานทำความสะอาดทั่วไป หรือในรุ่นที่มีการถักที่ละเอียดมากขึ้น ต้องการคุณภาพสูง ไม่ทิ้งลอยขนจากถุงมือ เช่น งานประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ขนาดเล็ก เป็นต้น

ข้อควรระวัง: ไม่ควรใช้ในงานที่มีโอกาสสัมผัสสารเคมี หรือเปื้อนน้ำมันโดยตรง หากไม่ใช่รุ่นที่มีการเคลือบด้วย PU หรือ PVC หลีกเลี่ยงการทำงานกับวัตถุที่มีความแหลมคม

ถุงมือป้องกันไฟฟ้า

ถุงมือที่ผลิตมาเพื่อกันกระแสไฟฟ้าโดยเฉพาะ ส่วนมากผลิตมาจากยางสังเคราะห์ จำพวก Ethylene Propylene Diene Monomer หรือ EPDM ซึ่งถุงมือยางทั่วไป ไม่สามารถนำมาใช้กับไฟฟ้าได้ เนื่องจากมีขั้นตอนการผลิตที่ต่างกัน ทำให้มีคุณสมบัติในการป้องกันที่ต่างกัน จึงเป็นเรื่องจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเลือกใช้ถุงมือกันไฟฟ้า โดยเฉพาะในการป้องกัน ซึ่งถุงมือชนิดนี้ สามารถแบ่งออกได้ 5 ระดับ ตาม Voltage หรือแรงดันไฟฟ้าที่จะใช้งาน เช่น class 00 สามารถป้องกันไฟฟ้าได้ 500 V. โดยคุณสมบัติหลัก ๆ แล้ว จะต้องสามารถป้องกันไฟ้ฟ้าได้ มีความแข็งแรง ยืดหยุ่นสูง และราคาของถุงมือ ขึ้นอยู่กับการทนทานต่อกระแสไฟฟ้า

การใช้งานที่เหมาะสม: ถุงมือชนิดนี้ เหมาะกับงานที่ต้องสัมผัสกับงานที่มีกระแสไฟฟ้าต่ำ ไปจนถึงแรงสูงไหลผ่าน

ข้อควรระวัง: ก่อนการใช้งาน ควรตรวจสอบถุงมือให้ดีก่อนใช้ทุกครั้งว่า มีรอยขาด รูรั่ว โดยการสังเกตุด้วยตาเปล่า หรือใช้วิธีการเพิ่มลมเข้าไปในถุงมือ แค่พอให้ถุงมือพองตัว แล้วค่อย ๆ บีบลมออก พร้อมกับฟังเสียงลมที่รั่วออกมาก บางครั้ง หากเก็บไว้นานจนเกินไป ถุงมืออาจจะเสื่อมสภาพ เนื่องจากความร้อน และช่วงอายุของถุงมือ

ถุงมือพลาสติก

ถุงมือพลาสติก เป็นหนึ่งในถุงมือใช้แล้วทิ้ง ทำมาจากพลาสติกบาง แต่ค่อนข้างเหนียว ใช้สวมใส่เพื่อป้องกันความสกปรก จากการสัมผัสสิ่งของ หรืออาหาร แต่ไม่สามารถป้องกันสารเคมี ความร้อน ความเย็น หรือไฟฟ้าได้ เหมาะสำหรับสวมใส่ปรุงอาหาร หรือสวมใส่ออกไปช้อปปิ้ง ช่วยป้องกันการสัมผัสสิ่งของสกปรก หรือแบคทีเรียได้

ลักษณะทั่วไป และขนาดของถุงมือ

การเลือกใช้ถุงมือ ควรจะเลือกใช้ในประเภทที่ตรงกับลักษณะงาน คือ ความหนา ความยาวและขนาด ของถุงมือ ดังนี้

ความหนา (Thickness) การวัดขนาดของถุงมือ จะวัดเป็น Mil (1 Mil= 0.001) การเลือกความหนาขึ้นอยู่กับลักษณะงาน เช่น ถ้าต้องการความยืดหยุ่น และความรู้สึกจากการสัมผัสมาก ก็เลือกใช้ถุงมือที่มีความหนาน้อย แต่ถ้าต้องการการป้องกันมากขึ้น ต้องการความทนทาน ก็ต้องเลือกที่มีความหนามากขึ้น

ความยาว (length) เป็นความยาวที่วัดตั้งแต่ช่วงฝ่ามือจนถึงปลายของถุงมือ ควรเลือกความยาวให้สัมพันธ์กับระยะ หรือตำแหน่งที่ต้องการการป้องกัน

ความยาวที่แนะนำโดยทั่วไป คือ

ป้องกัน มือ และข้อมือ ความยาวที่แนะนำ คือ 9-14 นิ้ว (23-26 ซม.)

ป้องกัน ท่อนแขนช่วงล่าง ถึง ข้อศอก ความยาวที่แนะนำ คือ 14-18 นิ้ว (36-46 ซม.)

ป้องกัน ท่อนแขน ถึงหัวไหล่ ความยาวที่แนะนำ คือ ประมาณ 31 นิ้ว (76 ซม.)

ขนาด (Size) ควรเลือกใช้ถุงมือที่มีขนาดพอดี ไม่คับ ไม่หลวมจนเกินไป เพราะถ้าใช้ขนาดเล็กเกินไป ถุงมืออาจจะปริแตก ฉีกขาดได้ หรือถ้าใช้ถุงมือขนาดใหญ่เกินไป ก็อาจจะเกิดการลื่นหลุดจากมือ จนเกิดอุบัติเหตุในการทำงานได้เช่นกัน

ขนาดของถุงมือ จะถูกระบุในหน่วยนิ้วตั้งแต่ 6-11 นิ้ว ขึ้นอยู่กับเส้นรอบวงฝ่ามือของผู้ใช้งาน วิธีการวัด คือ ใช้สายวัดลองพันฝ่ามือ แล้ววัดดูว่าได้เส้นรอบวงเท่าไหร่ และเลือกใช้ตามขนาดนั้น ๆ ดังนี้

6-7 นิ้ว = Extra small

7-8 นิ้ว = small

8-9 นิ้ว = Medium

9-10 นิ้ว = Large

10-11 นิ้ว = Extra large

แนะนำวิธีเลือกซื้อถุงมือยาง ที่ควรต้องรู้!

หลาย ๆ คนอาจไม่รู้ว่า ตัวเองมีอาการแพ้ถุงมือที่ผลิตจากยางธรรมชาติ หรือยางสังเคราะห์ ต้องลองสักเกตุอาการตัวเองก่อนซื้อ ถ้ามั่นใจว่าไม่มีอาการแพ้ สามารถเลือกซื้อถุงมือแพทย์ชนิดที่มีแป้ง และไม่มีแป้งได้ หรือจะใช้เป็นถุงมือที่ทำจากยางสังเคราะห์ หรือถุงมือไนไตร ก็ได้
สำหรับบางคนที่มีอาการแพ้แป้ง จากการสวมใส่ถุงมือที่มีแป้ง ควรเลือกซื้อถุงมือชนิดที่ไม่มีแป้ง หรือซื้อถุงมือยางสังเคราะห์ จะดีกว่า
หากอาการแพ้โปรตีนในถุงมือแพทย์ มีผื่นคันขึ้น แนะนำให้ใช้เป็นถุงมือแพทย์ที่ผลิตจากยางสังเคราะห์
หากมีการใช้งานหนัก สัมผัสสารเคมี จำพวก กรด เบส น้ำมันต่าง ๆ ควรเลือกซื้อถุงมือแพทย์ ที่ผลิตจากยางสังเคราะห์ดีกว่า เพราะมีความหนา ทนทาน ต่อการสัมผัสสารเคมีได้
สำหรับคนที่ใช้งานที่ต้องสัมผัสกับน้ำ ควรเลือกซื้อถุงมือแพทย์ ที่ผลิตจากยางสังเคราะห์ ชนิดหนา เพื่อความสบายใจ และกันรั่วได้

เป็นอย่างไรกันบ้างกับ ถุงมือ แต่ละชนิด การนำไปใช้งานก็แตกต่างกัน ดังนั้นก่อนเลือกใช้งาน ควรเลือกให้เหมาะสมกับการใช้งานด้วย เพื่อความปลอดภัยของเราเองด้วย บทความหน้าจะมีสาระดี ๆ อะไรมาฝากกันอีกนั้น อย่าลืมติดตามกันด้วยนะจ๊ะ

บทความดี ๆ น่าอ่าน:

KACHA ผู้จัดจำหน่าย รอกโซ่ รอกโซ่มือสาว เครนยกของ และอุปกรณ์เสริมสำหรับงานช่าง ต่าง ๆ ราคาจับต้องได้ สินค้าคุณภาพ บริการหลังการขายที่ประทับใจ นอกจากนี้ บริษัทของเรา ยังมีบริการรับ สร้างโกดัง สร้างโรงงาน สร้างคลังสินค้าต่าง ๆ จากช่างมืออาชีพที่มีประสบการณ์ การันตีผ่านมาตรฐานก่อสร้าง และความปลอดภัยต่าง ๆ เข้าชมเว็บไซต์ www.kacha.co.th