โซลินอยด์วาล์ว (Solenoid Valve) คืออะไร? นำไปใช้งานอย่างไร?

โซลินอยด์วาล์ว คืออะไร? อีกหนึ่งอุปกรณ์ที่นิยมใช้ในวงการอุตสาหกรรม ประเภทโซลินอยด์วาล์ว มีกี่แบบ หลักการทำงาน เป็นแบบไหน ตามไปทำความรู้จัก โซลินอยด์วาล์ว คือ อะไรให้มากขึ้นกันดีกว่า

โซลินอยด์วาล์ว คือ วาล์วควบคุมด้วยไฟฟ้า ที่นิยมใช้ในวงการอุตสาหกรรม มีหน้าที่ควบคุมทิศทางการไหลของเหลว ลม และก๊าซ เช่น น้ำ อากาศ น้ำมัน และก๊าซชนิดต่าง ๆ ให้เคลื่อนที่ไปตามทิศทางที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ และรวดเร็ว

ปัจจุบันได้มีการนำโซลินอยด์วาล์วไปประยุกต์ใช้งานในหลายอุตสาหกรรม เช่น อุตสาหกรรมการผลิต อุตสาหกรรมการบำบัดน้ำ อุตสาหกรรมอาหารและยา อุตสาหกรรมสิ่งทอ หรือภายในเครื่องใช้ไฟฟ้า ก็มีการใช้ประโยชน์จากโซลินอยด์วาล์วด้วย เช่น เครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น ยานพาหนะ และระบบรดน้ำต้นไม้ในสวน เป็นต้น

โซลินอยด์วาล์วมีส่วนประกอบหลัก 3 อย่าง คือ ขดลวด ลูกสูบ และตัววาล์ว ทำหน้าที่ ดังนี้

1. คอยล์ หรือขดลวด ทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นแรงแม่เหล็ก
2. ลูกสูบ เป็นแม่เหล็กจะควบคุมการไหลของก๊าซ ลม หรือน้ำ
3. ตัววาล์ว จะห่อหุ้ม และปกป้องส่วนประกอบขดลวด และลูกสูบ

หลักการทำงาน โซลินอยด์วาล์ว คือ ใช้แม่เหล็กไฟฟ้าในการควบคุมการเปิด-ปิด การไหลของของเหลว หรือก๊าซ โดยการปล่อยกระแสไฟฟ้าไหลผ่านส่วนที่เป็นขดลวดพันรอบแท่งเหล็ก จะเกิดสนามแม่เหล็กไฟฟ้าส่งแรงให้ทุ่นยกตัวขึ้นเปิดช่องให้ของไหลไหลผ่านไป หากต้องการปิดช่องผ่านของของไหล แค่ตัดกระแสไฟฟ้า ทุ่นจะปิดตำแหน่งช่องผ่านของไหลทันที

1. โซลินอยด์วาล์วแบบปกติปิด (Normally closed solenoid valve)

โซลินอยด์วาล์วแบบปกติปิด (NC) จะเปิดต่อเมื่อทำการจ่ายไฟฟ้าให้โซลินอยด์วาล์ว วาล์วถึงจะเปิดรูระบาย เพื่อให้น้ำ หรือของไหลสามารถไหลผ่านไปได้ โดยวาล์วแบบ NC เหมาะสำหรับการปิดทางผ่านเป็นเวลานาน เพื่อประหยัดพลังงาน เพื่อความปลอดภัย เช่น ระบบน้ำในอุตสาหกรรมการผลิตต่าง ๆ

2. โซลินอยด์วาล์วแบบปกติเปิด (Normally open solenoid valve)

โซลินอยด์วาล์วแบบปกติปิด (NO) จะทำงานตรงกันข้ามกับแบบปกติเปิด โดยวาล์วจะเปิด เมื่อไม่มีกระแสไฟฟ้า และจะปิดต่อเมื่อทำการจ่ายไฟฟ้าให้โซลินอยด์วาล์ว วาล์วจะปิดรูระบาย ไม่ให้น้ำ หรือของไหลสามารถไหลผ่านไปได้ โดยวาล์วแบบ NO เหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องการให้วาล์วเปิดเป็นเวลานาน เพื่อช่วยประหยัดพลังงาน เช่น ระบบเครื่องปรับอากาศ

ด้วยคุณสมบัติที่โดดเด่น ทำให้โซลินอยด์วาล์ว ได้รับความนิยมมาก ๆ ในหลายอุตสาหกรรม เพราะช่วยให้กระบวนการผลิตมีความแม่นยำรวดเร็ว ปลอดภัยมากขึ้น เช่น

• ควบคุมการไหลได้อย่างแม่นยำ เพียงแค่ปรับค่ากระแสไฟฟ้าที่ส่งไปยังขดลวดแม่เหล็กไฟฟ้า ทำให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสม่ำเสมอ
• มีความน่าเชื่อถือสูง เพราะมีโครงสร้างที่แข็งแรง ทนทานต่อการใช้งานหนัก และมีอายุการใช้งานยาวนาน ทำให้ลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหา และการหยุดชะงักของกระบวนการผลิต
• ทำงานอัตโนมัติ เพราะโซลินอยด์วาล์ว สามารถทำงานร่วมกับระบบควบคุมอัตโนมัติได้อย่างง่ายดาย ช่วยลดความผิดพลาดที่เกิดจากการทำงานของมนุษย์ และเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตได้
• มีความปลอดภัย เพราะสามารถป้องกันการรั่วซึมของสารเคมี หรือก๊าซอันตรายได้ ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ ช่วยรักษาความปลอดภัยให้กับผู้ปฏิบัติงานได้
• นำไปปรับใช้งานได้หลากหลาย โดยโซลินอยด์วาล์ว มีให้เลือกหลากหลายขนาด หลากหลายวัสดุ เพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานในอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน เช่น อุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมเคมีและปิโตรเคมี เป็นต้น

• ต้องศึกษาข้อมูล และคุณสมบัติอย่างละเอียดทั้งก่อนตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า และดำเนินการติดตั้ง
• เลือกโซลินอยด์วาล์วให้เหมาะสมกับการใช้งาน เช่น ชนิดของของไหล อุณหภูมิ แรงดัน และสภาพแวดล้อมในการใช้งาน
• โดยทั่วไป โซลินอยด์วาล์วมักออกแบบมาให้ทำงานในทิศทางเดียว และไม่สามารถติดตั้งถอยหลังได้ ก่อนทำการติดตั้ง ต้องสังเกตกลูกศรบนวาล์ว ที่บอกถึงทิศทางการเคลื่อนที่ของของไหลในท่อ และการติดตั้งจะต้องสอดคล้องกันด้วย
• โดยทั่วไปแล้ว ควรติดตั้งโซลินอยด์วาล์วในแนวตั้ง บางรุ่นอาจอนุญาตให้ติดตั้งโดยให้วาล์วอยู่ในแนวนอน และคอยล์อยู่ในแนวตั้งขึ้นไป เพื่อเพิ่มอายุการใช้งาน และป้องกันการเกิดไฟฟ้าลัดวงจรในกรณีน้ำไหลรั่วซึม อย่าลืม ตรวจสอบคู่มือการใช้งานก่อน
• โซลินอยด์วาล์วไม่ควรโดนน้ำ หรือติดตั้งในบริเวณที่มีความชื้นสูง เพราะอาจทำให้คอยด์ไหม้ได้
• กรณีต่อทางน้ำเข้า-ออกผิดทาง อาจทำให้วาล์วทำงานผิดปกติ หรืออาจเสียหายได้ในทันที เช่น ซีลแตก หรือส่วนประกอบภายในหัก

เมื่อรู้จักกับโซลินอยด์วาล์ว คืออะไร และมีการทำงานอย่างไรกันไปแล้ว เรียกได้ว่าเป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์ที่นำไปใช้ได้แพร่หลายมาก ๆ อย่างไรก็ตามอย่าลืมทำความเข้าใจกับอุปกรณ์ชนิดนี้ให้ดีก่อนเลือกไปใช้งานกันด้วย นอกจากนี้ KACHA มีสินค้าโซลินอยด์วาล์วให้เลือก ตามแรงดันไฟฟ้า ตั้งแต่ 12V DC, 24V DC, 220V AC พร้อมยินดีให้คำปรึกษาโดยช่างผู้เชี่ยวชาญที่มากประสบการณ์

• รู้จักกับ “วาล์ว” แต่ละประเภท เหมาะกับการใช้งานอะไร
• บอลวาล์ว คือ ? มีกี่ประเภท เลือกใช้ในงานประปาอย่างไร